Chile

Przyroda chilijska na wielu obszarach zachowała swoje dziewicze piękno, jak w okolicach jeziora Pehoe, gdzie spokojna toń wody i zieleń pola gorczycy kontrastują z poszarpanymi szczytami Cuernos del Paine. Chile, państwo o najbardziej wydłużonym kształcie, nie jest równomiernie zaludnione. Na północy (pustynia Atakama) i południu (Ziemia Ognista) do osiedlania zniechęcają trudne warunki klimatyczne, tak, więc większość mieszkańców tego kraju skupiona jest w Dolinie Środkowochilijskiej. Terytorium Chile rozciąga się na długości 4 300 km, a jego szerokość waha się od 435 km na północy do 15 km na południu. Zajmuje wąski pas południowo-zachodnich wybrzeży Ameryki Południowej nad Oceanem Spokojnym. Do Chile należy około trzech tysięcy wysp leżących wzdłuż wybrzeży i kilka wysepek na Pacyfiku. Granice krain geograficznych w Chile przebiegają wzdłuż południków. Nad Oceanem Spokojnym leży wąska nadbrzeżna nizina, do której przylega Kordyliera Nadbrzeżna, po niej następuje Dolina Środkowochilijska, wreszcie na wschodzie Andy. Aż 80 procent powierzchni Chile stanowią tereny górzyste. Klimat - podobnie jak ukształtowanie powierzchni - jest także bardzo zróżnicowany, właśnie ze względu na rozciągłość południkową kraju oraz różnice wysokości. Na północy panuje klimat zwrotnikowy suchy, w głębi kraju podzwrotnikowy, przypominający śródziemnomorski, na południu umiarkowany wilgotny, a na Ziemi Ognistej nawet podbiegunowy. W kotlinach północy klimat jest pustynny (część tych terenów zajmują bezwodne solniska, zwane salarami), a w Andach wysokogórski. Ponad trzy czwarte ludności Chile mieszka w środkowej części kraju, na Nizinie Środkowochilijskiej. Jest to główny region gospodarczy kraju, tu skupia się większość upraw zbóż, hodowla bydła oraz przemysł spożywczy i włókienniczy. Jednak największe bogactwa Chile kryją się w części północnej, w rejonie Salar de Atacama. Najpierw odkryto tu saletrę, potem olbrzymie złoża miedzi, które eksploatowane są do dziś i stanową główne źródło dochodów kraju. Także na południu występują duże złoża bogactw naturalnych. Na Ziemi Ognistej zarówno Chilijczycy, jak i Argentyńczycy wydobywają ropę naftową. W 1531 roku naprzeciw nędznej garstki Hiszpanów stanęło 20 000 inkaskich wojowników. Mimo liczebnej przewagi Indian, chrześcijańscy najeźdźcy pozbawili ich i państwa, i cywilizacji. Inkowie uważali Pizarro za jednego z białych bogów, którzy według ich wierzeń któregoś dnia mieli powrócić. Kiedy ten domniemany bóg uwięził wodza Atahualpę, opór Inków zgasł, nim na dobre zdążył urosnąć w siłę. Zwycięski Pizarro udał się do Cuzco, splądrował, a następnie zniszczył miasto. Na jego ruinach wyrosły chrześcijańskie kościoły. Cuzco, położone w Andach na wysokości 3 300 metrów, jest do dziś ośrodkiem południowoamerykańskich Indian. W tym regionie zachowało się wiele śladów kultury Inków Każdy, kto odwiedza Peru, powinien poznać miasto Machu Picchu. Peru jest jednym z nielicznych krajów w Ameryce, w którym Indianie stanowią połowę ludności. Jednak od czasów zniszczenia ich kultury przez Hiszpanów Indianie peruwiańscy po dziś dzień nie mogą odnaleźć swojej tożsamości. Ruiny miasta Inków - Machu Picchu - leżą w Andach na wysokości około 2 350 metrów nad poziomem morza.